Bu yazı Romatolog Dr. Selda Öktem tarafından kaleme alınmıştır. Herkesin anlayabilmesi amacıyla basitleştirilmiş ve sadeleştirilmiştir.
Palindromik Romatizma Nedir?
Palindromik romatizma, tekrarlayan artrit ataklarıyla karakterize, ancak kalıcı eklem hasarı bırakmayan bir romatizmal hastalıktır.
- İlk kez 1944 yılında tanımlanmıştır.
- Ataklar birkaç saat ile birkaç gün arasında sürebilir ve kendiliğinden iyileşir.
- Hastaların %30’unda ilerleyen yıllarda romatoid artrit (RA) gelişebilir.
- %50’sinde ise hastalık uzun yıllar boyunca aynı şekilde devam edebilir.
Palindromik Romatizma Kimlerde Görülür?
- Her yaşta ortaya çıkabilir, ancak yetişkinlerde daha sık görülür.
- Kadın ve erkeklerde benzer oranlarda görülebilir.
- Aile öyküsünde romatolojik hastalık bulunan kişilerde risk artabilir.
Palindromik Romatizma Belirtileri Nelerdir?
Palindromik romatizma, özellikle eklem ve çevresindeki dokuları etkileyen ataklarla kendini gösterir.
Tek veya Çoklu Eklem Tutulumu:
- Genellikle tek eklem etkilenir, nadiren çoklu eklem tutulumu görülür.
- En sık diz, el parmakları, el bileği ve omuz eklemleri tutulur.
Ani Başlayan Artrit Atakları:
- Eklem şişmesi, ağrı ve hafif kızarıklık görülür.
- Şiddetli ağrıya neden olabilir, gut veya septik artritle karışabilir.
- Ataklar 1-2 saat ila 2 gün arasında sürer ve kendiliğinden geçer.
Atakların Sıklığı Değişkendir:
- Her gün olabilir veya yılda birkaç kez tekrarlayabilir.
Eklem Çevresi İltihabı ve Cilt Bulguları:
- Avuç içi, ayak tabanı ve ayak bileklerinde şişlikler olabilir.
- Tendinit (tendon iltihabı) ve tenosinovit (tendon kılıfı iltihabı) görülebilir.
- Bazen cilt altında küçük nodüller oluşabilir.
Palindromik Romatizma Neden Olur?
Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir, ancak şu faktörler tetikleyici olabilir:
- Bağışıklık sistemi düzensizlikleri
- Genetik yatkınlık
- Solunum yolu enfeksiyonları
- Aşırı fiziksel egzersiz
- Yoğun stres
Palindromik Romatizma Nasıl Teşhis Edilir?
Palindromik romatizma, ataklar sırasında yapılan testlerle teşhis edilir.
Laboratuvar Testleri:
- Atak sırasında CRP ve sedimentasyon yüksek olabilir.
- Ataklar arasında testler genellikle normaldir.
- Hastaların bir kısmında Romatoid Faktör (RF) pozitiftir.
- RF pozitif hastalarda ileride romatoid artrit gelişme riski daha yüksektir.
- ANA ve ENA gibi otoimmün hastalık belirteçleri genellikle negatiftir.
Görüntüleme Yöntemleri:
- Röntgen ve MR çoğu zaman normaldir.
- RA’ya dönüşen hastalarda eklem erozyonları gözlenebilir.
Palindromik Romatizma Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığın şiddetine ve atak sıklığına göre farklı tedavi yöntemleri uygulanır.
1. Hafif ve Aralıklı Ataklar İçin Tedavi
- Atak sırasında ağrıyı ve iltihabı azaltmak için antiinflamatuar ilaçlar (NSAİD’ler) kullanılır.
- Kortizon genellikle önerilmez, ancak çok şiddetli ataklarda kısa süreli kullanılabilir.
2. Sık ve Şiddetli Ataklarda Kullanılan İlaçlar
- Antimalaryal İlaçlar (Hidroksiklorokin): Uzun süreli kullanımla atak sıklığını azaltabilir.
- Kolşisin: Özellikle gut ve FMF hastalarında kullanılan bu ilaç, palindromik romatizmada da etkili olabilir.
- Sülfasalazin: İltihaplı eklem hastalıklarında kullanılan bir diğer ilaçtır.
3. Romatoid Artrite Dönüşen Hastalarda Tedavi
- Metotreksat gibi DMARD (hastalık modifiye edici) ilaçlar kullanılır.
- Biyolojik ajanlar tedaviye eklenebilir.
Palindromik Romatizma ile Yaşam: Günlük Hayatta Nelere Dikkat Edilmeli?
- Dengeli ve sağlıklı beslenin.
- Ağır eklem yüklerinden kaçının.
- Düzenli egzersiz yapın (hafif tempolu yürüyüş, yüzme gibi).
- Stresi yönetmeye çalışın.
- Düzenli doktor kontrollerinizi ihmal etmeyin.
“Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.”