İnflamatuar Miyozitler Nedir? Polimiyozit, Dermatomiyozit ve Diğer Miyozit Türleri

Bu yazı Romatolog Dr. Selda Öktem tarafından kaleme alınmıştır. Herkesin anlayabilmesi amacıyla basitleştirilmiş ve sadeleştirilmiştir.

İnflamatuar Miyozit Nedir?

İnflamatuar miyozitler (miyopatiler), kaslarda kronik iltihaplanma ve kas güçsüzlüğü ile karakterize romatizmal hastalıklardır.

• Kas ağrısından çok kas güçsüzlüğü ön plandadır.
• Halk arasında “iltihaplı kas romatizması” olarak da bilinir.
• En yaygın inflamatuar miyozit türleri polimiyozit (PM) ve dermatomiyozit (DM) olarak bilinir.
• Bazı miyozit türleri diğer romatizmal hastalıklarla birlikte görülebilir.

İnflamatuar Miyozitlerin Türleri Nelerdir?

• Polimiyozit (PM): Kasları tutan enflamatuar miyozit türüdür.
• Dermatomiyozit (DM): Kasların yanı sıra cilt tutulumu da görülür.
• İnklüzyon cisimcikli miyozit (IBM): Daha çok ileri yaş grubunda görülen bir miyozit türüdür.
• Juvenil dermatomiyozit: Çocukluk çağında görülen inflamatuar miyozit türüdür.

Polimiyozit ve dermatomiyozit kansere yol açar mı?

• Özellikle dermatomiyozit ve ileri yaşta görülen polimiyozit, bazı kanser türleriyle ilişkili olabilir.
• Bu hastaların meme kanseri, akciğer kanseri ve diğer organ kanserleri açısından düzenli takip edilmesi önerilir.

İnflamatuar miyozitlerin nedenleri nelerdir?

Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte şu faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:

• Genetik yatkınlık
• Çevresel faktörler (beslenme, toksinler, zirai ilaçlar, kimyasal maddeler)
• Bazı ilaçlar ve enfeksiyonlar

İnflamatuar miyozitlerin belirtileri nelerdir?

1. Kas güçsüzlüğü

• Kas ağrısı genellikle belirgin değildir, ancak kas güçsüzlüğü en önemli semptomdur.
• Hastalar önce oturdukları yerden kalkmakta ve merdiven çıkmakta zorlanır.
• Zamanla yürürken düşmeler ve düştüğünde kalkamama gibi durumlar yaşanabilir.
• Saç taramak, yüksek raflardan eşya almak gibi günlük aktiviteler zorlaşır.

2. Yutma ve solunum problemleri

• Yutak kaslarının etkilenmesi yutma güçlüğüne ve seste kabalaşmaya neden olabilir.
• Solunum kaslarının zayıflaması nefes darlığı ve tekrarlayan akciğer enfeksiyonlarına yol açabilir.

3. Cilt tutulumu (dermatomiyozit için özel belirtiler)

• Göz kapaklarında, alında ve yanaklarda lila-mor renkli döküntüler olabilir.
• El sırtında deri döküntüleri ve parmak derisinde soyulmalar görülebilir.
• Cilt altında kalsiyum birikimine bağlı sert kabarıklıklar oluşabilir.

4. Akciğer ve kalp tutulumu

• Akciğerlerde fibrozis (sertleşme) gelişebilir, bu da nefes darlığına ve pulmoner hipertansiyona yol açabilir.
• Kalp kasının etkilenmesi çarpıntı ve ritim bozukluklarına neden olabilir.

Polimiyozit Belirtileri Nelerdir?

Dermatomiyozit Nedir? Belirtileri Nelerdir?

İnflamatuar miyozitlerin tanısı nasıl konur?

• Klinik belirtiler ve hastanın öyküsü değerlendirilir.
• Kas enzim seviyeleri (CK, LDH, AST, ALT) ölçülerek kas hasarı araştırılır.
• Otoantikor testleri (ANA, anti-Jo-1 vb.) miyozitin türüne yönelik bilgi verir.
• Elektromiyografi (EMG), kasların elektriksel aktivitesini inceleyerek hastalığın varlığını destekler.
• Kas biyopsisi, kas dokusunda iltihaplanma ve hasarı gösteren en kesin tanı yöntemidir.
• MR görüntüleme, kaslardaki iltihap seviyesini değerlendirmek için kullanılır.

Dermatomiyozit Tedavisi Nasıl Olur?

Polimiyozit Tanısı Konulan Hastalar Nelere Dikkat Etmelidir?

Dermatomiyozit Tanısı Konulan Hastalar Nelere Dikkat Etmelidir?

İnflamatuar miyozitler nasıl tedavi edilir?

İnflamatuar miyozitlerin tedavisinde hedef kas gücünü geri kazanmak, iltihabı kontrol altına almak ve hastalığın ilerlemesini önlemektir.

1. Kortizon (steroid) tedavisi

• İlk tercih edilen tedavi kortizondur.
• Başlangıçta yüksek doz uygulanır ve zamanla azaltılır.
• Uzun süreli kullanımda osteoporoz ve diğer yan etkiler açısından dikkatli olunmalıdır.

2. Bağışıklık baskılayıcı (immünsupresif) ilaçlar

• Kortizonun yan etkilerini azaltmak ve hastalığın kontrolünü sağlamak için kullanılır.
• Metotreksat, azatioprin, mikofenolat mofetil gibi ilaçlar sıkça kullanılır.

3. Biyolojik tedaviler

• Standart tedavilere yanıt vermeyen hastalar için biyolojik ajanlar kullanılabilir.
• Rituksimab, TNF inhibitörleri ve diğer biyolojik ilaçlar dirençli vakalarda etkili olabilir.

4. Fizik tedavi ve egzersiz

• Kas gücünü korumak ve kaybedilen kas gücünü geri kazanmak için egzersiz şarttır.
• Fizyoterapist eşliğinde düşük yoğunluklu egzersizler önerilir.
• Solunum kasları zayıflayan hastalarda solunum terapileri uygulanabilir.

Polimiyozit Tedavisi Nasıl Olur?

İnflamatuar miyozitlerde beslenme ve yaşam tarzı önerileri

• Dengeli ve sağlıklı beslenmek kas kaybını önlemeye yardımcı olur.
• D vitamini ve kalsiyum desteği, kemik sağlığını korumak için önemlidir.
• Sigara ve alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Düzenli egzersiz ve fizik tedavi ile kas fonksiyonları korunmalıdır.
• Bağışıklık sistemini destekleyen gıdalar tüketilmelidir.

İnflamatuar miyozitler ile yaşam

• Hastalık kronik olsa da, uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir.
• Erken tanı ve tedavi, kas güçsüzlüğünü önlemede kritik rol oynar.
• Düzenli doktor kontrolü ve tedaviye uyum, yaşam kalitesini artırır.