Bu yazı Romatolog Dr. Selda Öktem tarafından kaleme alınmıştır. Herkesin anlayabilmesi amacıyla basitleştirilmiş ve sadeleştirilmiştir.
Polimiyalji Romatika Nedir?
Polimiyalji Romatika (PMR), 50 yaş ve üzerindeki bireylerde görülen, özellikle omuz, boyun, üst kol ve kalça bölgelerinde ağrı ve tutukluğa neden olan bir romatizmal hastalıktır.
- Eklemleri değil, kasları etkiler.
- En belirgin semptom sabahları görülen tutukluktur.
- Dev Hücreli Arterit (DHA) ile ilişkili olabilir.
- Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.
- Tedaviye hızlı yanıt verir ve genellikle kortizon ile kontrol altına alınır.
Polimiyalji Romatika Belirtileri Nelerdir?
Kas Tutukluğu ve Ağrı:
- Özellikle sabah saatlerinde belirginleşir.
- Uzun süre oturduktan sonra veya hareketsizlik sonrası artar.
- Boyun, omuz, üst kol, kalça ve bel bölgelerinde yoğun hissedilir.
Genel Semptomlar:
- Yorgunluk, halsizlik ve depresyon eğilimi
- İştah kaybı ve kilo kaybı
- Düşük dereceli ateş
- Gece terlemeleri
- Uyku bozuklukları
Polimiyalji Romatika ve Dev Hücreli Arterit (DHA) İlişkisi
Polimiyalji Romatika hastalarının %10-50’sinde Dev Hücreli Arterit (Temporal Arterit) de gelişebilir.
Eğer DHA gelişirse şu belirtiler eklenebilir:
- Şakak bölgesinde hassasiyet, ağrı ve şişlik
- Şiddetli baş ağrısı
- Çift görme, bulanık görme veya ani görme kaybı
- Çiğneme sırasında çene ağrısı
- Baş dönmesi ve işitme kaybı
DHA, ciddi komplikasyonlara (körlük, felç, kalp krizi) yol açabileceğinden, erken tanı ve tedavi çok önemlidir.
Polimiyalji Romatika Kimlerde Görülür?
- 50 yaş ve üzerindeki bireylerde yaygındır.
- Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
- Genetik yatkınlığı olabileceği düşünülmektedir.
Polimiyalji Romatika Neden Olur?
- Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
- Genetik yatkınlık ve bağışıklık sistemi düzensizlikleri rol oynayabilir.
- Bulaşıcı bir hastalık değildir.
Polimiyalji Romatika Tanısı Nasıl Konur?
Hastanın detaylı tıbbi öyküsü ve fizik muayene ile değerlendirilir.
Tanıyı destekleyen laboratuvar testleri:
- Eritrosit Sedimentasyon Hızı (ESR): Genellikle yüksektir.
- C-Reaktif Protein (CRP): Enfeksiyon veya inflamasyonu gösterir.
- Kan testleri: Enfeksiyon, kas hastalıkları veya diğer otoimmün hastalıkları dışlamak için yapılır.
Kas hastalıklarından ayırt edilmesi için kas biyopsisi yapılabilir.
Görme bozukluğu veya baş ağrısı olan hastalarda Temporal Arter Biyopsisi yapılabilir.
Polimiyalji Romatika Nasıl Tedavi Edilir?
PMR, tedaviye hızlı yanıt veren bir hastalıktır ve tedavi süresi genellikle 2 yıl kadar sürebilir.
1. Kortizon (Steroid) Tedavisi
Birincil tedavi seçeneği kortizondur.
- Düşük doz kortizon (Prednizon) ile başlanır.
- Hızlı iyileşme sağlanır (genellikle 24-48 saat içinde).
- Zamanla doz azaltılır ve kontrollü bir şekilde bırakılır.
- DHA gelişmişse daha yüksek doz kortizon gerekir.
Kortizon Kullanımı Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yan etkileri azaltmak için düşük tuzlu diyet uygulanmalıdır.
- Düzenli egzersiz ve kalsiyum/D vitamini desteği osteoporoz riskini önlemeye yardımcı olur.
- Doktor önerisi olmadan doz değişikliği yapılmamalıdır.
2. Alternatif İlaç Tedavisi
- Aspirin veya NSAİİ ilaçlar hafif vakalarda kullanılabilir.
- Metotreksat gibi immunsupresif ilaçlar dirençli hastalarda eklenebilir.
3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Hafif egzersiz (yürüyüş, esneme hareketleri) önerilir.
- Uzun süre hareketsizlikten kaçınılmalıdır.
- Sağlıklı beslenme ile vücut direnci artırılmalıdır.
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
Polimiyalji Romatika İyileşir Mi?
- Çoğu hastada uygun tedaviyle 1-2 yıl içinde tamamen düzelme sağlanabilir.
- Ancak bazı hastalarda nüks edebilir.
- Düzenli doktor takibi ve ilaç kullanımına uyum önemlidir.
“Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.”